Πόσο φυσιολογική είναι η συνήθεια των μωρών να βάζουν τα πάντα στο στόμα; Πως μπορεί αυτό να επηρεάσει την γενικότερη ανάπτυξη ενός παιδιού;
Πολλές φορές υπάρχει η ανησυχία από τους γονείς αν αυτό είναι φυσιολογικό ή όχι. Εμείς οι ειδικοί απαντάμε ότι αυτό είναι φυσιολογικό και είναι μέσα στα αναπτυξιακά στάδια που πρέπει να κάνουν τα παιδιά.Παιδιά που δεν το κάνουν οφείλουμε να το δούμε με περισσότερο σκεπτικισμό καθώς οι έρευνες μας δείχνουν ότι παιδιά που δεν βάζουν αντικείμενα στο στόμα τους ανήκουν στο φάσμα κάποιας δυσκολίας.
Ας δούμε όμως ένα ένα αυτά τα θέματα.
Είναι γνωστό ότι, από την ενδομήτριο ακόμα περίοδο, το έμβρυο βάζει, αντανακλαστικά, το μεγάλο δάκτυλο στο στόμα, ενώ από τον δεύτερο μήνα της ζωής του αρχίζει συστηματικά το πιπίλισμα του αντίχειρα. Τα μωρά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το στόμα, για να τρέφονται με γάλα από το στήθος της μητέρας ή αργότερα από το μπιμπερό για να επιβιώσουν. Αυτό είναι πέρα από την επιβίωση τους, μια αισθητηριακή τους ανάγκη και κυρίως επειδή γίνεται με αυτόν τον τρόπο, για να τα ηρεμήσει ή να τα φέρει σε κατάλληλο επίπεδο διέγερσης μάθησης. Δηλαδή είναι ανάγκη του νευρικού του συστήματος.
Μόλις λοιπόν ο εγκέφαλός τους ωριμάζει και τους επιτρέψει να πιάνουν αντικείμενα, τα φέρνουν στο στόμα, το οποίο ήδη γνωρίζουν καλά από τη σχέση του με το στήθος της μητέρας. Επειδή μάλιστα, ο βλεννογόνος του στόματος είναι πλουσιότατος σε νεύρα, μηνύματα στέλνονται από εκεί στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πληροφορίες και κατ’ επέκταση η γνώση. Αυτή η επέκταση της γνώσης παίζει και μεγάλο ρόλο στη νοητική ανάπτυξη του παιδιού. Επομένως, μέσω του στόματος, αυτή την περίοδο της ζωής τους, τα μωρά παίρνουν πολλά ερεθίσματα για να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουν, εκτός από το ποια γεύση έχουν τα πράγματα, το σχήμα τους και την υφή τους. Έτσι, ικανοποιούν την ενστικτώδη περιέργειά τους και την επιθυμία να εξερευνήσουν τον κόσμο που τα περιβάλλει.
Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το στόμα είναι το πρώτο σύστημα που υποβοηθά την γνώση, μέσω της απτικής επαφής.
Μια σειρά από μικρές σημειώσεις μας οδηγούν να έχουμε στο μυαλό μας ποια παιδιά δεν βάζουν αντικείμενα στο στόμα τους και μπορεί να έχουν δυσκολίες.
- Παιδιά που μπορεί να έχουν αναπτυξιακές δυσκολίες.
- Παιδιά που αργότερα θα έχουν πιθανώς θέματα σίτισης.
- Παιδιά που μπορεί να είναι υποτονικά.
- Παιδιά που σε αναπτυξιακά στάδια είναι πιο πίσω.
- Παιδιά που είναι πρόωρα.
- Τα παιδιά που σιτίζονται συνέχεια με μαλακές ή πολτοποιημένες τροφές.
Γιατί λοιπόν είναι σημαντικό ένα παιδί να βάζει αντικείμενα στο στόμα;
Όπως αναφέραμε και παραπάνω βοηθά πολύ στην μάθηση. Ως προς την ομιλία και την άρθρωση, το στόμα πρέπει καθημερινά να προπονεί τους μυς που είναι υπεύθυνοι για την άρθρωση, καθώς όσο πιο ώριμο είναι το στόμα, τόσο και πιο εύκολα θα βγουν οι ήχοι-φωνήματα. Επιπλέον όταν έχουμε ένα προπονημένο στόμα οι κίνδυνοι να χαλάσουν τα δόντια είναι λιγότεροι. Το στόμα πρέπει να παίρνει όλες τις υφές και γεύσεις μέσα του. Όταν τα παιδιά αναζητούν σκληρά πράγματα να βάλουν στο στόμα, η αίσθηση και η διέγερση που παίρνουν είναι σημαντική ώστε να την καταγράψει ο εγκέφαλος τους. Φυσικά υπάρχει πολύ μεγάλο εύρος παιδιών που μπορεί να βάζει πολύ έντονα αντικείμενα στο στόμα. Αυτά τα παιδιά μας δίνουν την δυνατότητα μέσα από αυτήν την διαδικασία να αντιληφθούμε ότι το στόμα τους μπορεί να είναι πιο ανώριμο και αναζητούν περισσότερο ερέθισμα. Αυτό το συναντάμε πολύ συχνά σε παιδιά που μπορεί να μην έχουν θηλάσει. Λόγω λοιπόν της ανωριμότητας τους, στοματικά, αναζητούν αυτό που στερήθηκαν από την μητέρα τους, με εξωτερικά ερεθίσματα.
Ο τρόπος που χρησιμοποιούν τα παιδιά αντικείμενα ή όχι στο στόμα τους, καθορίζει αργότερα και τις διατροφικές τους συνήθειες όπως και κατά μεγάλο ποσοστό το μαθησιακό τους προφίλ, που επηρεάζει την προσοχή, την μνήμη και την συμπεριφορά.